Energietrends in 2023 en daarna nader bekeken
De vraag naar elektrificatie en hernieuwbare energie blijft wereldwijd groeien, grotendeels gestimuleerd door de noodzaak om de CO2-uitstoot te verminderen en het milieu te beschermen. Tegelijkertijd hebben de elektriciteitsnetten onvoldoende capaciteit om hernieuwbare energiebronnen op te nemen. Vorig jaar zagen we de wereldwijde energiecrisis duidelijk leiden tot een grotere vraag naar hernieuwbare energie. Echter: zowel het naleven van bestaande doelstellingen als nieuw beleid zijn van het grootste belang bij het verwezenlijken van de energietransitie en het terugdringen van koolstofdioxide.
Om een helder beeld te geven van de meest recente ontwikkelingen op het gebied van energie-technologieën en markten, heeft het HyTEPS Power Competence Centre een aantal van de belangrijkste bevindingen van deskundigen voor u op een rijtje gezet.
1: Trends in Nederland
Meer zonne-energie
- In 2022 is er voor het derde achtereenvolgende jaar rij bijna 4 gigawattpiek (GWp) aan nieuw zonnestroomvermogen geïnstalleerd (30% groei). Het grootste deel van nieuw geïnstalleerde zonnepanelen is voor de consumentenmarkt. Over heel Europa versnelde de uitrol van zonnestroomvermogen vorig jaar met 47%. Dutch New Energy Research verwacht dat die Europese trend de komende jaren zal aanhouden.
BRON: Dutch New Energy Research, Nationaal Solar Trendrapport 2023
- De bijdrage van gas aan elektriciteitsproductie neemt trendmatig af. De groeiende invloed van hernieuwbare bronnen in 2021 is vooral ten koste is gegaan van gascentrales terwijl (centrale) elektriciteitsopwekking uit kolen juist is toegenomen.
BRON: Klimaat- en Energieverkenning 2022
- In 2030 moet minimaal 27% van alle gebruikte energie in Nederland uit duurzame bronnen afkomstig zijn en in 2050 moet de overgang naar klimaatneutrale energievoorziening voltooid zijn. Het huidige systeem van kabels, leidingen en andere energie-infrastructuur onvoldoende is om aan de duurzame energievraag van de toekomst te voldoen. Bij de aanleg van het nieuwe energiesysteem moet rekening gehouden worden met de overgang van fossiele naar duurzame energiebronnen en een stijging van de energiebehoefte.
- Om in 2050 klimaatneutraal energie op te wekken, is onder andere nodig:
– 60.000 tot 80.000 kilometer aan kabel
– 8.000 tot 13.000 nieuwe elektriciteitsstations
– Omzetting van een deel van het huidige gasnetwerk naar waterstof
– Nieuwe buizen (op land en zee) die de nieuwe energiebronnen met de industrie verbinden
– 1.700 windmolens op zee, inclusief verbinding van de windkavels naar land
BRON: Rijksoverheid
2: Wereldwijde trends
- Groei vraag naar elektriciteit licht gedaald in 2022
De wereldwijde vraag steeg met een kleine 2% ten opzichte van een gemiddelde groei van 2,4% in 2015-2019. Elektrificatie van vervoer en verwarming bleef wereldwijd versnellen, waarbij recordaantallen elektrische voertuigen en warmtepompen zijn verkocht.
- Lage-emissiebronnen zullen tegen 2025 vrijwel volledig voorzien in de groei van de vraag naar stroom
De komende vijf jaar zal er wereldwijd evenveel hernieuwbare energie worden toegevoegd als in de afgelopen 20 jaar. De totale groei van de wereldwijde hernieuwbare energie-capaciteit in de komende vijf jaar zal bijna verdubbelen. Begin 2025 zal niet-fossiele energie steenkool wereldwijd inhalen als de voornaamste bron van elektriciteitsopwekking. Deze verwachte toename is 30% hoger dan de prognose van een jaar geleden: overheden versnellen het ontwikkelen van beleid met betrekking tot hernieuwbare energiebronnen. Om de snelle groei van hernieuwbare energiebronnen met succes te integreren in elektriciteitsnetten zijn echter ook versnelde investeringen nodig.
- CO2-intensiteit van de mondiale elektriciteitsproductie nam in 2022 af, maar nam in de EU toe.
Deze toename zou echter tijdelijk moeten zijn, aangezien de emissies van de elektriciteitsproductie tot 2025 naar verwachting jaarlijks met gemiddeld 10% zullen dalen.
- Behoefte aan voorzieningszekerheid en veerkracht door extreme weersomstandigheden
Aangezien vraag en aanbod van stroom steeds meer met het weer samenhangen, vergt de continuïteit van de elektriciteitsvoorziening extra aandacht. Wereldwijd werden elektriciteitssystemen in 2022 geconfronteerd met uitdagingen als gevolg van extreme weersomstandigheden.
BRON: International Energy Agency Electricity Market Report 2023
- Het verbruik van hernieuwbare energie zal met ongeveer 11% toenemen.
Verbruik van zonne- en windenergie zal in 2023 met 11% stijgen naarmate meer projecten voltooid worden. Het verbruik van hernieuwbare energie zal de komende tien jaar met gemiddeld 10% per jaar toenemen. Azië blijft naar verwachting vooroplopen. Het aardgasverbruik zal gelijk blijven, maar verbruik van kolen en olie nemen toe. De energiecrisis zal bepaalde overheden zelfs hun plannen om kernenergie af te schaffen doen heroverwegen.
- Wereldwijd energieverbruik zal met slechts 1,3% groeien in 2023
De wereldeconomie vertraagt en de energieprijzen blijven hoog, waardoor het totale energieverbruik in 69 onderzochte landen in 2023 met slechts 1,3% stijgen.
- Diverse ontwikkelingen kunnen wereldwijde inspanningen voor de energietransitie tegenwerken
Drie trends in het bijzonder vallen op:
– tekorten in de gasvoorziening en groei van het steenkoolverbruik
– door extreme weersomstandigheden vallen landen terug op fossiele brandstoffen
– investeringen in hernieuwbare energie zouden af kunnen nemen
BRON: Economist Intelligence Unit Energy Outlook 2023
- Het aantrekken en behouden van geschoolde werknemers is een grotere uitdaging dan ooit, aangezien vacatures vaak onvervuld blijven en het verloop hoog blijft.
- Economische onzekerheid is groot doordat verschillende regio’s hun eigen koers uitstippelen om verstoringen aan te pakken en energie- en andere handelsrelaties opbouwen.
BRON: DELOITTE Annual perspectives on sector trends 2023 energy, resources, and industrials industry outlooks
- De wereldwijde markt voor batterij-energieopslagsystemen, met een waarde van meer dan 3000 miljoen US$ in 2022, zal naar verwachting > 8500 miljoen US$ bereiken in 2028.
BRON: INDUSTRY RESEARCH – Battery Energy Storage System Market Rising Demand Analysis 2023
